Waarom Community Radio ?
De mensen zelf moeten werken aan hun verdere ontwikkeling. Community radio is een krachtig instrument dat kan bijdragen aan de "empowerment" van individuen en gemeenschappen, zodat zij zelf het heft in handen nemen en gaan werken aan hun toekomst. Daarom vindt Stem van Afrika de ondersteuning van community based media wél een zinnige manier van ontwikkelingshulp.
In de beginperiode van community radio in Afrika lag de nadruk vooral op het geven van informatie die van belang is voor de lokale gemeenschap. Dat kon variëren van informatie over het weer (i.v.m. landbouw) tot informatie over lokale verkiezingen, inentingsprogramma's, toegang tot gezondheidszorg of scholing, etc.etc. Kortom, er was vooral een rol voor community radio weggelegd op het gebied van informatieverstrekking en ondersteuning van de opbouw van de lokale economie.
Community radio is daar het uitgelezen instrument voor omdat er in heel Afrika wel zo'n 1200 verschillende talen worden gesproken. Het uitzenden van broodnodige informatie in de taal van de streek is dus van groot belang.
Voorbeeld
Een dame moet twee keer per week naar het ziekenhuis om medicijnen te krijgen. Het ziekenhuis is 5 kilometer bij haar vandaan. Er rijden geen bussen meer en ze woont te afgelegen om bediend te kunnen worden door taxibedrijven. Ze is te zwak om te lopen.Ze belt naar het community radio station en vertelt haar verhaal. De redactie brengt haar verhaal tijdens een nieuwsuitzending. N.a.v. de uitzending melden zich nog meer mensen met dezelfde problemen.
De programmamanager nodigt hen allen uit voor een discussieprogramma over de vervoersproblematiek naar het ziekenhuis.
Hij nodigt ook de lokale bestuurder uit die verantwoordelijk is voor transport en openbaar vervoer. De discussie is op de radio te volgen, de bestuurder legt uit dat er geen geld is voor een vaste verbinding naar het ziekenhuis. Een gepensioneerde taxichauffeur belt vervolgens naar het radiostation en geeft aan te willen rijden voor deze mensen tegen de prijs van de benzine.
Community radio is het enige medium waarin letterlijk iedereen kan meepraten. Het lokale radiostation fungeert als het ware als de oren en ogen van de gemeenschap, maar ook als de mond want zij heeft de verantwoordelijkheid om de lokale meningen en behoeften in haar programma's te ventileren. Dit betekent ook dat de radiostations een belangrijke bron van informatie zijn voor de nationale regeringen, daar komen ze erachter wat de werkelijke behoeften van de bevolking zijn en waar de bevolking mee bezig is.
Om serieus te kunnen werken aan het ontwikkelen van je persoonlijkheid is zelfrespect onmisbaar. Als een persoon geen zelfrespect heeft, dan verwacht hij ook niet dat hij serieus genomen wordt door de buitenwereld. Datzelfde geldt voor een gemeenschap die onvoldoende zelfrespect heeft. Het lokale radiostation kan daarin een belangrijke rol spelen. Door het initiëren van kleine activiteiten binnen een gemeenschap kan zij bijdragen aan de participatie van de inwoners bij allerlei zaken. Op die manier ontwikkelt de gemeenschap geleidelijk aan gemeenschappelijke doelen, waarden en normen, en daarmee ook zelfrespect.
Voorbeeld
Een radiostation begon bijvoorbeeld met het aanpakken van een school die totaal verloederd was. Met weinig middelen werd een voetbalteam voor die school opgericht. Ze krijgen een outfit, een naam en een gepensioneerde coach begeleidde het team. De gemeenschap werd bij voetbalwedstrijden vertegenwoordigd door dit team. D.m.v. publiciteit via het radiostation stonden er binnen een aantal weken een heleboel leden van die gemeenschap langs de kant van het veld.Ze leerden elkaar kennen en begonnen gesprekken aan te gaan. Ook over de gebrekkige staat van de school, de slechte onderwijsresultaten etc.etc. Het radiostation organiseerde vervolgens discussies over deze onderwerpen. De ouders kregen toen in de gaten dat zij ook konden bijdragen aan de status van de school.
Ze gingen helpen met het opknappen van de school en begonnen een oudervertegenwoordiging die met de schooldirectie in gesprek ging. En langzaam werd het zelfrespect van de school en gemeenschap weer op peil gebracht.
Informatie uitwisseling
Community radio kan een rol spelen bij het creëren van een atmosfeer van tolerantie. Intolerantie is een voedingsbodem voor geweld en alleen daarom al iets dat een gemeenschap geen goed zal doen. Vaak is de bron voor intolerantie gelegen in angst, angst voor het onbekende en angst voor concurrentie. Onder andere door informatie te geven over andere culturen en andere geloofsvormen kan community radio bijdragen aan een betere sfeer binnen de gemeenschap. En door haar luisteraars kritisch te bevragen kan zij helpen bij het zelfbewustzijn over dit onderwerp.
Uit het bovenstaande blijkt wel dat het "runnen" van een community radio station een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Stem van Afrika probeert met haar geld er zoveel mogelijk aan bij te dragen dat radiostations deze verantwoordelijkheid daadwerkelijk kunnen dragen en invullen langs lijnen zoals die hierboven zijn beschreven.
(diverse bronnen waaronder A sense of belonging, community radio & civil society van prof. John van Zyl.)